ASGARİ ÜCRETİN REEL SATIN ALMA GÜCÜ AZALDI

Bir ekonomide reel geliri ölçmek için elimize geçen paranın önceki dönemlere göre ne kadar mal ve hizmet satın alabildiğine, tabiri caizse bu paranın alışveriş sepetini ne kadar doldurabildiğine bakmak gerekir. Bunu yaparken aylık ücretin ne kadar çay ve simit aldığına veya ne kadar çeyrek altın aldığına da bakabilirsiniz dolar cinsinden nasıl değiştiğine de bakabilirsiniz. Son dönemde ekonomideki kötü gidiş, dolardaki rekor artışlar nedeniyle bu tür hesaplar bolca yapılmaya başlandı. Aşağıda asgari ücretin kaç dolar ettiği hesabı da var, kaç çeyrek altın alabildiği hesabı da var.

Tablo 1: Asgari Ücret Kaç Dolar Etmektedir

Tablo 1’de 2003 yılından bugüne asgari ücretin kaç dolar ettiği görülmektedir. 2003 yılı ile kıyaslandığında oransal olarak asgari ücretin önemli derecede arttığı tablodan anlaşılmaktadır. 318 liradan 2.324 liraya yükselen asgari ücret, iktisatçıların yaklaşımıyla nominal artışı, yani sadece o yıl itibariyle ortaya çıkan yükselişi göstermektedir. Ancak, reel olarak bakmak için bunu dolarla kıyasladığımızda aslında bu görüntünün yanıltıcı olduğu ortaya çıkmaktadır. Asgari ücretteki iyileşme 2013 yılında 501 dolarla zirveye ulaşırken, daha sonra iniş trendine girmeye başladı ve TL olarak dolar karşısında eridi. Bu Ağustos ayı içerisinde doların rekor seviyede 7,35’i gördüğü anda asgari ücret 316 dolara kadar geriledi.

Asgari ücretli açısından yaşanan erozyon çeyrek altın hesabıyla da izlenebilmektedir. Tablo 2’de yıllara göre asgari ücretle kaç çeyrek altın alınabildiği hesaplanmaktadır. Buna göre asgari ücretlinin hali altın söz konusu olduğunda daha da sıkıntılıdır. 2003 yılında sadece 318 TL olan asgari ücret 14,45 çeyrek altın alırken, sonraki yıllarda 2013 ve 2014 yılları hariç sürekli daha az çeyrek altın alabilme durumu ortaya çıkmıştır. Nihayet 2020 Ağustos itibariyle asgari ücret 2.324 TL iken alınabilecek çeyrek altın miktarı 3.1’e kadar gerilemiştir. Demek ki nominal olarak asgari ücretteki büyük artış, reel kriterler söz konusu olduğunda adeta yok olmaktadır.

Tablo 2: Yıllara Göre Asgari Ücret ve Çeyrek Altın

Bütün bu göstergeler, asgari ücret düzeyinin sendikaların açıkladığı açlık ve yoksulluk düzeylerinin çok altında olduğu gerçeği bir tarafa, mevcut düzeyi ile satın alma gücündeki azalmaya yani yoksulluğa işaret etmektedir. Virüs dolayısıyla yaygın bir şekilde kullanılan kısa çalışma ödeneğinde asgari ücretin de yarısıyla geçinmek durumunda kalan çalışanlarımızın durumu ise konunun vehametini daha da arttırmaktadır. Bu nedenle acil olarak ya asgari ücret düzeyini önemli miktarda arttırmak ya da ekonomide istikrarı sağlayarak kur oynaklığını azaltmak gerekmektedir. Şu halde; dış girdi bağımlılığı yüksek birçok sektöre  (otomotiv, elektronik, petro-kimya vb.) sahip ekonomimizin Hazine ve Maliye’den sorumlu bakanının “dolarla mı maaş alıyorsunuz” sorusu, “ülkemizde kur artışlarının (özellikle doların) yurtiçi mal ve hizmetlerin fiyatlarına yukarı yönlü etkisi kaçınılmazdır” gerçeğiyle ve öyleyse “dolar maaşları almaktadır-yutmaktadır” sonucuyla bir espri şeklinde havada durmaktadır.

                                                                                                                                  19.08.2020

Prof. Dr. Hüseyin M. YÜCEOL

Bizi desteklemek için; 

>Şahit olduğunuz haberleri habercizgi@gmail.com ‘a veya aşağıdaki sosyal medya hesaplarımız iletebilir, 

>Sosyal medyada takip edebilir, paylaşabilir, beğeni ve yorum yapabilirsiniz. 

• İnstagram: haber_cizgi https://instagram.com/haber_cizgi 

• Facebook: habercizgi https://www.facebook.com/habercizgi/ 

• Twitter: haber_cizgi https://twitter.com/haber_cizgi
Tüm ilginiz ve destekleriniz teşekkürler…

adana ahmetverde alisamiyen ankara Azerbaycan Beşiktaş cimbom corona coronavirüs deprem dünyadanhaberler ekonomi fenerbahçe Galatasaray Gaziantep gs gündem haber habercizgi instagram izmir korona koronavirüs magazin makale mersin mersinhaber moda ortadoğu ortadoğuhaberleri saglık salgın sağlık siyaset sondakika sondakikahaber spor suriye tv türkiye ultraslan virüs yks ÇİN İstanbul